Theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng cho biết, vitamin và khoáng chất là những chất thiết yếu mà cơ thể cần có. Chúng có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động sản sinh ra năng lượng, duy trì các hoạt động sống, nâng cao miễn dịch của cơ thể. Thế nhưng cơ thể lại không thể tự tổng hợp được.
Mỗi loại chất đều có những công dụng vai trò riêng của nó. Chúng có mặt rất nhiều trong nguồn thực phẩm hàng ngày của mọi người. Khi bạn bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết thì cơ thể sẽ luôn khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt. Dưới đây là một số chia sẻ giúp bạn hiểu rõ hơn vai trò của vitamin và khoáng chất giúp nâng cao miễn dịch.
Mục lục
1. Vai trò của kẽm với tăng cường miễn dịch
Tình trạng thiếu kẽm ở trẻ em là vấn đề sức khỏe cộng đồng đang được quan tâm ở nhiều nước, đặc biệt là các nước đang phát triển. Khoảng 30% dân số thế giới bị thiếu kẽm và một tỷ lệ lớn trẻ em ở trẻ em dưới 5 tuổi ở các nước đang phát triển bị thiếu kẽm. Tại Việt Nam, tỷ lệ thiếu kẽm trên trẻ em 25 – 40% tùy theo địa phương và nhóm tuổi nghiên cứu. Điều tra về tình hình thiếu vi chất năm 2010 trên 586 trẻ từ 6 tháng đến 75 tháng tại Việt Nam cho thất tỷ lệ thiếu kẽm là 51,9%.
Vai trò của kẽm đối với cơ thể
Kẽm có rất nhiều vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch, và tăng trưởng của cơ thể. Kẽm giúp phát triển và duy trì hoạt động hiệu quả của hệ thống miễn dịch, cần thiết cho việc bảo vệ cơ thể trước bệnh tật, làm vết thương mau lành. Khi bị thiếu kẽm thì sẽ làm giảm phát triển và chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch.
Nghiên cứu can thiệp cho thấy việc bổ sung kẽm cho trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi có tác dụng phục hồi rõ rệt. Cả về tốc độ phát triển chiều cao và cân nặng, làm tăng nồng độ hormon IGF-1. Theo nghiên cứu của Castillo – Duran, việc bổ sung kẽm cho trẻ sơ sinh thấp cho thấy có sự tăng trưởng tốt cả về chiều cao và cân nặng trong 6 tháng đầu đời. Một nghiên cứu tại Mỹ cho thấy bổ sung kẽm giúp làm giảm 18% trường hợp tiêu chảy, 41% trường hợp viêm phổi và trên 50% tỷ lệ tử vong.
Cơ thể thiếu kẽm, điều gì sẽ xảy ra?
Do đó khi bị thiếu kẽm sẽ làm tổn thương chức năng hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, làm giảm tăng trưởng, phát triển của trẻ, gây nguy cơ bị suy dinh dưỡng và tử vong ở trẻ rất cao. Bên cạnh đó kẽm còn giúp duy trì và bảo vệ các tế bào vị giác và khứu giác. Thiếu kẽm, sự chuyển hóa của các tế bào vị giác bị ảnh hưởng, gây biếng ăn do rối loạn vị giác.
Nhu cầu của kẽm trong cơ thể
Đối với trẻ dưới 1 tuổi thì nhu cầu vào khoảng 5mg/ngày, trẻ ở độ tuổi từ 1-10 tuổi sẽ là 10mg/ngày. Đối với các thanh thiếu niên và người lớn thì mức kẽm cần thêm là 15mg/ngày đối với nam và 12mg/ngày đối với nữ.
Nguồn cung cấp kẽm cho cơ thể
Kẽm có nhiều trong các thực phẩm như tôm đồng, lươn, hàu, gan lợn, sữa, thịt bò,… Đối với trẻ sơ sinh để bổ sung đủ kẽm thì các mẹ nên cố gắng cho con bú sữa mẹ. Vì lượng kẽm trong sữa mẹ sẽ dễ hấp thu hơn hơn so với các sữa thông thường. Lượng kẽm mà người mẹ mất qua sữa trong 3 tháng đầu ước tính khoảng 1,4 mg/ngày. Do đó, người mẹ cần ăn nhiều thực phẩm giàu kẽm để có đủ cho cả hai mẹ con. Đậu xanh nảy mầm cũng là giàu kẽm và dễ hấp thu.
2. Selen với tăng cường miễn dịch
Selen đóng vai trò thiết yếu trong men glutathione peroxidase ảnh hưởng đến mọi thành phần của hệ miễn dịch. Thiếu hụt selen sẽ gây ra ức chế chức năng miễn dịch, làm giảm chức năng của bạch cầu và tuyến ức. Ngược lại nếu bổ sung selen sẽ tăng cường phục hồi khả năng miễn dịch. Ngoài ra selen còn có vai trò trong phục hồi cấu trúc di truyền, tham gia kích hoạt một số enzyme trong hệ thống miễn dịch, giải độc một số kim loại nặng.
Trong dinh dưỡng của người, selen là một yếu tố cần thiết và là thành phần chính của ít nhất 13 protein có chứa selen. Có thể nhóm lại thành glutathione peroxidase và reductase thioredoxin. Là một phần của hệ thống chống oxy hóa của các tế bào. Nó có chức năng quan trọng trong khôi phục hoạt tính của các chất chống các gốc tự do. Tạo ra trong quá trình oxy hóa, có thể phá hủy tế bào, làm cho quá trình lão hóa nhanh hơn và gây các bệnh mạn tính không lây và ung thư.
Bên cạnh đó selen cũng có chức năng như một loại enzyme, là một phần của quá trình tạo hormone tuyến giáp. Hormon tuyến giáp rất qua trọng trong việc kích thích đầu vào năng lượng, cần thiết cho sự tăng trưởng, phát triển và duy trì.
Nhu cầu selen cho trẻ em Việt Nam
Đối với trẻ 0-6 tháng thì lượng selen cần là 6 mcg/ngày, trẻ 7-12 tháng là 10mcg/ngày, trẻ 1-3 tuổi là 17 mcg/ngày, trẻ 4-9 tuổi khoảng 20 mcg/ngày. Đối với thanh thiếu niên 10-18 tuổi nhu cầu selen là 26 mcg/ngày ở nữ và 32 mcg/ngày ở nam.
Nguồn thực phẩm giàu selen cung cấp cho cơ thể để tăng cường miễn dịch
Các thực phẩm như gan, thận, thịt và các thức ăn động vật chính là nguồn thực phẩm có chứa nhiều selen. Hàm lượng selen cao có trong cá và hải sản (20,8 – 40,5 đến mcg/100g), trứng (40,2 mcg đến 14,9 mcg/100g). Hàm lượng selen vừa phải ở thịt gia cầm, đậu hạt và thấp ở sữa bò, ngũ cốc, rau và hoa quả. Đậu xanh nảy mầm cũng rất giàu selen và dễ hấp thu.
3. Vitamin A với tăng cường miễn dịch
Vitamin A là loại chất rất cần thiết cho con người. Loại vitamin này tan trong chất béo, có tác dụng bảo vệ mắt, chống quáng gà và các bệnh khô mắt, đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương, răng, bảo vệ niêm mạc và da, tăng cường sức đề kháng của cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn.
Khi thiếu vitamin A sẽ làm thoái hoá các tế bào biểu mô, giảm chức năng bảo vệ cơ thể, gây bệnh khô mắt khô giác mạc, nhuyễn giác mạc dẫn đến mù vĩnh viễn. Làm giảm khả năng miễn dịch ở trẻ em, làm cho trẻ chậm lớn, tăng tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ em. Thiếu vitamin A sớm có thể ảnh hưởng ty phát triển trí tuệ của trẻ khi đến tuổi đi học.
Nhu cầu vitamin A cần cho cơ thể
- Trẻ em dưới 6 tháng cần 375mcg/ngày.
- Trẻ từ 6 tháng – 3 tuổi là 400mcg/ngày.
- Trẻ từ 4-6 tuổi cần 450mcg/ngày.
- Trẻ 7-9 tuổi là 500mcg/ngày.
- Trẻ 10-18 tuổi lượng vitamin A cần 600mcg/ngày.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú cần nhiều hơn thế là 800mcg/ngày.
Nguồn thực phẩm giàu vitamin A
Thức ăn có nguồn gốc động vật có nhiều vitamin A hay retinol tốt nhất. Vì gan là nơi dự trữ vitamin A, nên gan có thành phần retinol cao nhất. Chất béo từ thịt và trứng cũng chứa một lượng vitamin A đáng kể. Nguồn tiền vitamin A – carotenoid thường là từ một số sản phẩm động vật như sữa, kem, bơ và trứng. Các thức ăn nguồn gốc thực vật có nhiều vitamin A. Có thể kể đến như các loại củ quả có màu vàng/đỏ, các loại rau màu xanh sẫm.
4. Vitamin C (Acid Ascorbic) với tăng cường miễn dịch
Vitamin C đóng vai trò như một chất phản ứng. Nó có chức năng như một chất chống oxy hóa để bảo vệ cơ thể. Vitamin C tham gia vào quá trình tạo keo, tổng hợp Carnitin. Đồng thời tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh, hoạt hóa các hormon, khử độc của thuốc. Đồng thời cũng là chất chống oxy hóa, giúp hấp thu và sử dụng sắt, calci và acid folic.
Ngoài ra, vitamin C còn có chức năng chống lại dị ứng, làm tăng chức năng miễn dịch; kích thích tạo dịch mật và giải phóng các hormon steroid. Vitamin C cần cho chuyển đổi cholesterol thành acid mật, liên quan đến giải độc.
Nguồn thực phẩm
Những thực phẩm rất giàu vitamin C như hoa quả tươi, rau gia vị, rau lá. Đây là những thực phẩm sẵn có tại Việt nam và các nước Nam á.
Nhu cầu vitamin C
Trẻ em dưới 6 tháng cần 25mg/ngày; trẻ 6 tháng-6 tuổi: 30mg/ngày; trẻ 7-9 tuổi: 35mg/ngày; 10-18 tuổi: 65mg/ngày; Người trưởng thành: 70mg/ngày; phụ nữ mang thai, cho con bú: 80-90mg/ngày.
Xem thêm: Sữa chua có tác dụng gì? Cách sử dụng sữa chua tốt cho sức khỏe
Nguồn: viendinhduong.vn
