Sữa mẹ là nguồn thức ăn dinh dưỡng tốt cho trẻ vừa mới chào đời. Nuôi con bằng sữa mẹ chính là sự lựa chọn tối ưu cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Trong sữa mẹ có rất nhiều các chất dinh dưỡng cần thiết phù hợp với trẻ. Từ các chất sinh ra năng lượng như chất béo, chất đạm, Glucid, đến các vi chất dinh dưỡng tối cần thiết cho sự phát triển, cũng như sự có mặt của các kháng thể có trong sữa non.
Bên cạnh đó sữa mẹ còn có nhiều lợi ích tốt cho người mẹ. Một số lợi ích có thể kể đến như: nhanh giảm cân, giảm các nguy cơ bị ung thư vú và buồng trứng,… Trong bài viết hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu vai trò của chất béo trong sữa mẹ.
Mục lục
Thành phần chất dinh dưỡng trong sữa mẹ
Trong sữa mẹ có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết đối với nhu cầu phát triển của trẻ. Các chất sinh năng lượng như chất béo, chất đạm, Glucid, chất bột đường,…các vitamin dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, cũng như sự có mặt của các kháng thể có trong sữa non.
Chất béo (Lipid) có trong sữa mẹ chỉ là 26,1%, nhưng nó có thể cung cấp năng lượng lên tới 44%. Ví dụ như trong 100 gam sữa mẹ thì có đến 7 gam Glucid; 1,5 gam chất đạm; 3 gam chất béo. Như vậy, xét về khối lượng thì chất béo chỉ chiếm 26,1% trong tổng số các chất sinh năng lượng. Thế nhưng nó lại cung cấp năng lượng đến 44% trong tổng số năng lượng mà sữa mẹ mang lại.
Vai trò của chất béo trong sữa mẹ
Chất béo có vai trò quan trọng trong việc phát triển cả về thể lực và trí tuệ của trẻ. Chất béo có tham gia cấu tạo nên các tế bào và dịch thể của các tổ chức. Đặc biệt nhất là tổ chức não bộ. Các axit béo không no là một trong những yếu tố cần thiết để tạo nên màng tế bào, các tổ chức liên kết, tổ chức thần kinh.
Trong những năm đầu đời, trẻ tăng trưởng và phát triển nhanh cả về thể chất và não bộ. Trọng lượng não tăng nhanh sau khi sinh: lúc sinh não chỉ nặng 350g, lúc 1 tuổi nặng gấp 3 lần (khoảng 1100g). Não bộ và các mô thần kinh rất là giàu chất béo. Chính vì vậy khi bị thiếu hụt về chất béo trong các khẩu phần ăn hàng ngày cũng ảnh hưởng đến nhiều cơ quan.
Chất béo trong sữa mẹ có vai trò rất lớn cho sự phát triển về thể lực và trí tuệ của trẻ. Vì chất béo giữ một vai trò quan trọng đối với hệ thần kinh trung ương của trẻ.
Chất béo là dung môi để hòa tan các vitamin
Chất béo còn là dung môi để hòa tan các vitamin A, D, E, K. Những vitamin có vai trò quan trọng trong cơ thể. Nếu cơ thể muốn hấp thu và sử dụng tốt thì cần có chất béo trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Những khám phá kỳ diệu về chất béo ở mức độ phân tử
Hiện nay, khoa học kỹ thuật phát triển, có nhiều người muốn tìm hiểu về thành phần chất dinh dưỡng có trong sữa mẹ. Trong đó, nghiên cứu về chất béo trong sữa mẹ đã mang lại nhiều phát hiện mới gây bất ngờ.
Về mặt cấu trúc phân tử, đa phần chất béo trong sữa mẹ đều dưới dạng triglyceride. Nó được hình thành bởi sự liên kết 3 axit béo vào một phân tử glycerol ở các vị trí 1; 2; 3. Các axit béo trong sữa mẹ chủ yếu là các axit palmitic. Tại vị trí liên kết của axit palmitic vào phân tử glycerol sẽ có tác động đến tính chất, khả năng hấp thu.
Về mặt lý thuyết, trong sữa mẹ, axit palmitic có thể gắn ở các vị trí khác nhau tại 3 vị trí trên phân tử glycerol. Nhưng nhiều nhất, tới 70%, là gắn ở vị trí 2, được gọi là sn-2 palmitate, hay beta-palmitate (OPO). Trong khi đó ở sữa bò, hay dầu thực vật, các axit palmitic thường gắn kết ở vị trí số 1; số 3, (gọi là sn-1 hoặc sn-3, hay ngắn gọn là POP.
Cấu trúc phân tử chất béo trong sữa mẹ giúp trẻ tiêu hóa tốt nhất, tăng hấp thu lượng canxi
Chất béo khi đi vào ống tiêu hóa, sẽ được hấp thu nhờ các enzym có sẵn. Ở trẻ sơ sinh, các enzyme ở miệng, dạ dày, tuyến tụy chịu trách nhiệm phân cắt chất béo từ sữa mẹ để cung cấp các axit béo. Chúng giữ vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.
Còn với chất béo dạng sn-1, sn-3 palmitate, hệ tiêu hóa của trẻ sẽ không đủ khả năng phá vỡ các liên kết. Do vậy, chúng đi tiếp vào ruột, liên kết với canxi thành một dạng hợp chất canxi không tan.
Việc đó không chỉ ảnh hưởng đến việc hấp thu axit béo mà còn ảnh hưởng đến hấp thu canxi. Đồng thời gây ảnh hưởng không tốt đến hệ vi sinh đường ruột. Việc hợp chất canxi không tan kéo theo một lượng lớn làm cho trẻ dễ bị thiếu canxi.
Nghiên cứu chế độ ăn giàu sn-2 palmitate và sữa mẹ đối với trẻ
Nghiên cứu trên những trẻ được cung cấp một chế độ ăn giàu sn-2 palmitate (OPO) và trẻ được nuôi bằng sữa mẹ. Người ta nhận thấy mức độ chắc khỏe của xương cũng tương đương nhóm được nuôi bằng sữa mẹ.
Lợi ích của chất béo trong sữa mẹ
Trong sữa mẹ có một loại chất béo dạng sn-2 palmitate. Chất này đã được chứng minh có khả năng làm tăng số lượng vi khuẩn có lợi. Chính vì vậy, chất béo dạng sn-2 palmitate rất quan trọng cho sự phát triển của hệ đường ruột. Đồng thời chống lại nhiễm trùng, có tác động tích cực khác trên sự phát triển đáp ứng miễn dịch.
Thông thường trẻ em được nuôi bằng sữa mẹ sẽ ít quấy khóc hơn. Đó là bởi tác dụng của chất béo dạng sn-2 palmitate có trong sữa mẹ.
Xem thêm: Báo động nguy hiểm đang hủy diệt cộng đồng – bệnh không lây nhiễm
Nguồn: viendinhduong.vn
